Het is oorlog!

Soldaten overal, geweervuur, ontploffingen, vuur, het leek wel oorlog bij ons het afgelopen weekend. Gelukkig niet echt, jaarlijks vind in Maloyaroslavets een re-enactment plaats van een slag uit 1812 tegen Napoleon. Maar om de rol van dit stadje te begrijpen, eerst een korte opfriscursus geschiedenis.

In 1812 trok Napoleon met een leger van bijna 800.000 (!) soldaten naar Moskou om de tsaar zich te laten overgeven en Rusland onder zijn invloed te brengen. Het Russische leger was de helft kleiner en o.a. generaal Koetoezov begreep dat een directe veldslag hopeloos was. Men trok zich terug en paste de "tactiek van de verschroeide aarde" toe; alle voorraden werden weggehaald of vernietigd, zodat deze niet door de Fransen konden worden gebruikt. Uiteindelijk bleek dat zelfs Moskou niet verdedigd kon worden en de gehele stad werd van voorraden ontdaan en geëvacueerd. Napoleon nam een lege stad in. In het Kremlin wachtte hij een maand vergeefs op de overgave van de tsaar in Sint-Petersburg. Vanwege het tekort aan voedsel en de naderende winter, kon Napoleon uiteindelijk niets anders dan zich terugtrekken uit Rusland. De route die men op de heenweg had afgelegd was geen optie, aangezien daar de aarde verschroeid was en de lokale bevolking zeer vijandig was door de Franse soldaten die zich hadden misdragen. Napoleon wilde zich via Kaloega terugtrekken, zodat deze stad en de overige steden op deze route geplunderd konden worden. 

En welk stadje ligt ongeveer halverwege tussen Moskou en Kaloega, op het kruispunt van deze wegen? Inderdaad, Maloyaroslavets. Generaal Koetoezov positioneerde zijn leger hier, om Kaloega af te schermen en Napoleon te dwingen de route van zijn heenweg te nemen. Een grote veldslag vond plaats in en rond het stadje, die uiteindelijk onbeslist bleef, maar wel de weg naar Kaloega afsneed voor Napoleon. Hij moest met zijn leger de slechte route terug.

Van de 800.000 soldaten kwamen maar 20.000 terug naar Frankrijk. Ongeveer 500.000 kwamen om door ontbering. Het Russische leger verloor 20.000 soldaten, maar 500.000 Russische burgers kwamen om door plunderingen van de Fransen en de gevolgen van het oorlogsgeweld. Onvoorstelbare aantallen.

Anna en ik zijn gaan kijken bij de herdenking van deze slag. Maar het meest interessante, was de re-enactment op een veld naast het stadje. Een paar honderd acteurs spelen de slag na, volledig in de Franse en Russische uniformen, paarden, artillerie en musketten. Achteraf mocht iedereen met de acteurs op de foto of zelf met een (geprepareerde) musket schieten. Een trieste geschiedenis, maar nu wel ontzettend interessant en mooi om te zien.

Wanneer je meer wilt weten over deze geschiedenis kun je bijvoorbeeld dit artikel lezen. Ik heb een paar foto's van deze dag toegevoegd.